"Καμπανάκι" σοβαρότατου κινδύνου, για την τρομακτική αύξηση της εγκληματικότητας ανηλίκων και της ενδοοικογενειακής βίας, χτυπάει στην Κυβέρνηση ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (ΣΚΛΕ), ενώ τάσσεται κατά της αυστηροποίησης των ποινών, που επιφέρουν οι νέοι Ποινικοί Κώδικες, που προωθεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης, θεωρώντας τα αναποτελεσματικά, καθώς - όπως εξηγούν: "η εμπειρία έχει καταδείξει ότι μια τέτοια τάση ουδόλως έχει εισφέρει στη μείωση της εγκληματικότητας".
Στην παρέμβαση τους προς την πολιτεία αναφέρουν χαρακτηριστικά:
"Το πνεύμα που διαπνέει εν συνόλω τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα φέρει έντονα χαρακτηριστικά αυστηροποίησης των ποινών καίτοι η εμπειρία έχει καταδείξει ότι μια τέτοια τάση ουδόλως έχει εισφέρει στη μείωση της εγκληματικότητας. Αυτό προκαλεί εύλογη ανησυχία, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με τα επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία από τα οποία προκύπτει υπερσυνωστισμός έγκλειστων καταδικασθέντων στα καταστήματα της χώρας υπερβαίνοντας μάλιστα τις δυνατότητες των καταστημάτων και εγκυμονώντας συνθήκες σοβαρής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θεωρούμε ότι αν η μετατόπιση του ενδιαφέροντος κινούνταν στην κατεύθυνση της πρόληψης, των μηχανισμών κοινωνικού ελέγχου, της μείωσης των γενεσιουργών παραγόντων της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας θα είχαμε μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους και ταυτόχρονη μείωση των δημοσίων δαπανών και του πραγματικού κόστους. Προς αυτή την κατεύθυνση επιπρόσθετα κινείται και η παρατήρησή μας ότι από το πνεύμα των διατάξεων εκλείπει η έννοια της επανορθωτικής δικαιοσύνης, ενώ όταν αυτή επιστρατεύεται εκλείπουν τα ουσιαστικά εχέγγυα επιτυχούς εφαρμογής, δεδομένης της σοβαρής υποστελέχωσης σε επιστημονικό προσωπικό που παρατηρείται, τόσο στα καταστήματα κράτησης, όσο και στις καθ΄ ύλιν αρμόδιες υπηρεσίες με χαρακτηριστική περίπτωση αυτή των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής".
Διαβάστε ολόκληρη την παρέμβαση:
"ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ ΣΚΛΕ ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜ. ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ
Ο ΣΚΛΕ προχώρησε σε παρέμβαση προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης με προτάσεις και παρατηρήσεις αναφορικά με τη νομοθετική πρωτοβουλία υπό τον τίτλο: «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης – Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας».
Στο κείμενο παρέμβασης αναφέρονται μεταξύ άλλων:
>>Το πνεύμα που διαπνέει εν συνόλω τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα φέρει έντονα χαρακτηριστικά αυστηροποίησης των ποινών καίτοι η εμπειρία έχει καταδείξει ότι μια τέτοια τάση ουδόλως έχει εισφέρει στη μείωση της εγκληματικότητας. Αυτό προκαλεί εύλογη ανησυχία, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με τα επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία από τα οποία προκύπτει υπερσυνωστισμός έγκλειστων καταδικασθέντων στα καταστήματα της χώρας υπερβαίνοντας μάλιστα τις δυνατότητες των καταστημάτων και εγκυμονώντας συνθήκες σοβαρής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θεωρούμε ότι αν η μετατόπιση του ενδιαφέροντος κινούνταν στην κατεύθυνση της πρόληψης, των μηχανισμών κοινωνικού ελέγχου, της μείωσης των γενεσιουργών παραγόντων της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας θα είχαμε μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους και ταυτόχρονη μείωση των δημοσίων δαπανών και του πραγματικού κόστους. Προς αυτή την κατεύθυνση επιπρόσθετα κινείται και η παρατήρησή μας ότι από το πνεύμα των διατάξεων εκλείπει η έννοια της επανορθωτικής δικαιοσύνης, ενώ όταν αυτή επιστρατεύεται εκλείπουν τα ουσιαστικά εχέγγυα επιτυχούς εφαρμογής, δεδομένης της σοβαρής υποστελέχωσης σε επιστημονικό προσωπικό που παρατηρείται, τόσο στα καταστήματα κράτησης, όσο και στις καθ΄ ύλιν αρμόδιες υπηρεσίες με χαρακτηριστική περίπτωση αυτή των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής.<<
Αναφορικά δε με την επιχειρούμενη τροποποίηση του άρθρου 24, (Εξορθολογισμός των κριτηρίων περιορισμού ανηλίκων σε κατάστημα κράτησης νέων- Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 127 Ποινικού Κώδικα) ο ΣΚΛΕ σημειώνει:
>>Με την επιχειρούμενη αύξηση των ανηλίκων στις φυλακές καταστρατηγείται κάθε έννοια διαπαιδαγώγησης, επανορθωτικής/αποκαταστατικής δικαιοσύνης και κοινωνικής επανένταξης. Ουσιαστικά δε, αυτή η στρατηγική δεν θα συνιστά παρά μια καθομολόγηση της παντελούς αδυναμίας του σύγχρονου κοινωνικού κράτους δικαίου και πρόνοιας να μεριμνήσει με γνώμονα την πρόληψη, την ουσιαστική και ολιστική πλαισίωση, την υποστήριξη επαπειλούμενων παιδιών και οικογενειών ενώ δεν θα φέρει τίποτε περισσότερο από την περαιτέρω περιθωριοποίηση ανηλίκων σε κίνδυνο. Η επιστημονική κοινότητα έχει κρούσει πολλάκις τον κίνδυνο ότι η ποινική μεταχείριση των ανηλίκων δια του ποινικού σωφρονισμού έχει αποτύχει παταγωδώς και δημιουργεί τη δυσμενέστερη παρακαταθήκη για ένα δυσοίωνο μέλλον τόσο για τους ίδιους τους ανηλίκους όσο και εν γένει για τη λειτουργία του κοινωνικού συνόλου. Μας προκαλεί δε μέγιστο προβληματισμό ότι ελάχιστα μέτρα έχουν ληφθεί και ενισχυθεί στην κατεύθυνση ης ουσιαστικής αποκαταστατικής δικαιοσύνης των ανηλίκων αλλά και της πρόληψης. Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί δεν επενδύουμε προς αυτήν την κατεύθυνση ξεκινώντας μάλιστα από την επαρκή στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών όπως οι υπηρεσίες επιμελητών ανηλίκων που μπορούν να στοχεύσουν στην πρόληψη και στην έγκαιρη/έγκυρη αντιμετώπιση των ανηλίκων με παραβατικές συμπεριφορές αλλά επιχειρούμε μια μετατόπισή τους εκτός του κοινωνικού ιστού;<<
Εν συνεχεία και σε σχέση με τις τροποποιήσεις στο Ν.3500/2006 ο ΣΚΛΕ επισημαίνει μεταξύ άλλων:
>>Την ανάγκη να προηγηθεί η δημιουργία εξειδικευμένων φορέων για την εφαρμογή των όρων ποινικής διαμεσολάβησης, ιδιαίτερα δε στο σημεία που αυτοί αφορούν συμβουλευτικά /θεραπευτικά προγράμματα για τον δράστη, αφού, όπως ήδη γνωρίζουμε, με εξαίρεση τα Κέντρα Κοινωνικής Στήριξης του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, που υλοποιούν σχετικά προγράμματα, στην υπόλοιπη χώρα υπάρχει διαπιστωμένη έλλειψη δομών με αυτό το αντικείμενο και την αντίστοιχη εξειδίκευση. Ως εκ τούτου, με το εγχείρημα εφαρμογής της ποινικής διαμεσολάβησης χωρίς την κατάλληλη υποδομή και τις δικλείδες ασφαλείας, εγκυμονείται ο κίνδυνος εργαλειοποίησης του θύματος.
>> … τον προβληματισμό αναφορικά με την παροχή δικαιοδοσίας, σε αρκετά και σημαντικά σημεία των διατάξεων του Ν. 3500/2006, προς ιδιωτικούς φορείς. Θεωρούμε ότι τούτο θα επιφέρει περαιτέρω κατακερματισμό του δημόσιου κορμού ο οποίος οφείλει να είναι ενισχυμένος και με επαυξημένη αρμοδιότητα σε ζητήματα κάλυψης των βασικών ανθρωπίνων αναγκών, πρόληψης και κοινωνικής προστασίας. Έχει πολλάκις σημειωθεί ότι, η διάνοιξη κερκόπορτων προς τους ιδιωτικούς φορείς δεν θα εξυπηρετήσει τη βασική ανάγκη ανάπτυξης ενός σύγχρονου δημόσιου συστήματος κράτους πρόνοιας, ενισχυμένου και αποτελεσματικού με εξειδικευμένες υπηρεσίες. Η ανησυχία μας μάλιστα ενισχύεται καθώς, όπως αναγιγνώσκουμε στις προωθούμενες διατάξεις, στα σημεία που γίνεται αναφορά στο δημόσιο τομέα υπερεκπροσωπείται, για άλλη μια φορά, ο τομέας των κοινωνικών υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης, ένας τομέας ήδη υποστελεχωμένος και επιφορτισμένος με τεράστιο όγκο υποθέσεων στον οποίο μετακυλύεται η ευθύνη διαχείρισης ενός ακόμη βαρυσήμαντου τομέα. Η έκρηξη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας ωστόσο επιτάσσει το σχεδιασμό σύγχρονων ολοκληρωμένων υπηρεσιών και προγραμμάτων αντιμετώπισης, εξειδικευμένων στο συγκεκριμένο αντικείμενο, και δεν συνάδει με μια τέτοια μετακύληση ή αποσπασματικότητα που μοιραία θα επιφέρει επιπτώσεις όπως η εργασιακή εξουθένωση των εργαζομένων, η δυσκολία σταθερής και με τακτικότητα παρακολούθησης μη διαχειρίσιμου όγκου περιστατικών, κυρίως δε η αδυναμία υλοποίησης ενός τεράστιου εγχειρήματος που θα περιγράφεται μακρόπνοα στις νομοθετικές διατάξεις αλλά θα προσκρούει στην επιτυχή εφαρμογή του.<<
Τέλος, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος καταλήγει:
>>Ο τεράστιος αριθμός θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και η έκρηξη της παραβατικότητας των ανηλίκων μάς θέτουν όλους ενώπιον του καθήκοντός μας. Οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι οποίοι υπηρετούμε στο πεδίο και είμαστε συχνά αντιμέτωποι με το πρόσωπο της βίας, έχουμε θέσει τον εαυτό μας, ευθύς εξ αρχής, υπέρ της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, αξιοπρέπειας και μοναδικότητας. Δίνουμε καθημερινά υπέρμετρο αγώνα, συχνά άνισο και επικίνδυνο ακόμη και για μας τους ίδιους αφού καλούμαστε να εκτελέσουμε το καθήκον μας σε επισφαλείς και συχνά απρόβλεπτες συνθήκες. Υπό αυτό το πρίσμα, σας παρακαλούμε να λάβετε υπόψη τις προτάσεις μας και παράλληλα να δώσετε έμφαση στην έννοια της πρόληψης, της έγκαιρης παρέμβασης μέσω υποστηρικτικών προγραμμάτων, της ανάπτυξης δικτύων προστασίας, της δημιουργίας ισχυρού δημόσιου δικτύου προστασίας των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας. Σε ένα τέτοιο αγώνα θα είμαστε όλοι κερδισμένοι, πρωταρχικά δε ο πολίτης τον οποίο έχουμε κληθεί να υπηρετήσουμε, τόσο εσείς όσο και εμείς από διαφορετικές θέσεις αλλά πάντα ως πρώτη προτεραιότητά μας".-<<
