Διαβάστε την:https://fragilemag.gr/mairi-mpenea-o-dimosiografos-prepei-na-einai-antiexoysiastis/
Η Μαίρη Μπενέα είναι δημοσιογράφος – Πιστεύει, ακόμη, στην αξία του ρεπορτάζ.
Στην εκπομπή Δίκη η δημοσιογράφος – δικηγόρος Μαίρη Μπενέα στέκεται πάντα ψύχραιμη. Μια καθόλου τυπική γυναίκα σ’ έναν ανδρικό κόσμο. Η συνέντευξη μαζί της έγινε στη σκιά απανωτών τηλεφωνημάτων γύρω από την ειδικότητά της, το δικαστικό ρεπορτάζ. Το τελευταίο δεν έχει ωράριο, πρέπει να δοθεί με την ακρίβεια της υπογραφής της. Η συμπαρουσιάστρια του Κυριάκου Θωμαΐδη στην -μακροβιότερη- εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης- ερευνά το παρασκήνιο του ποδοσφαίρου κρατώντας αδιαπραγμάτευτη την καθαρότητα του εαυτού της. Ποιος είναι ο άνθρωπος πίσω από μια εκπομπή που έχει ταυτιστεί με αποκαλύψεις;
Σε θυμάμαι από την εποχή που δουλεύαμε στην εφημερίδα Έθνος. Στην ιδέα της είδησης δεν έκανες πίσω. Δεν υπολόγιζες το βάρος της. Κάλυπτες, καλύπτεις το δικαστικό ρεπορτάζ. Παραμένεις μάχιμη. Υπάρχει δημοσιογραφία ακόμη;
Πριν απαντήσω, θέλω να πω πως δουλεύω μόνη μου, από επιλογή. Μου αρέσει αυτός ο τρόπος λειτουργίας. Δεν είμαι άνθρωπος του κοπαδιού.
“Ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι αντιεξουσιαστής, ακτιβιστής, να μην υπολογίζει τίποτα, να ψάχνει βαθιά το ρεπορτάζ του. Δεν δέχομαι φρένο και ταβάνι στη δουλειά μου”
Είχες ποτέ πιστέψει ότι η δημοσιογραφία μπορεί να κάνει τον κόσμο καλύτερο;
Πλάκα κάνεις; Ακόμα το πιστεύω.
Αυτό είναι μια πεποίθηση που έχεις από την πρώτη μέρα που μπήκες στη δημοσιογραφία;
Ναι. Και στο πέρασμα του χρόνου αυτή η πεποίθηση δυνάμωσε. Ζούμε στη χώρα που η δημοσιογραφία και η ελευθεροτυπία χτυπιούνται αλύπητα. Ατενίζουμε την ανεξαρτησία του τύπου από τη θέση 107 στο παγκόσμιο τσαρτ της ελεύθερης έκφρασης των δημοσιογράφων. Ξέρεις, πραγματικά πιστεύω ότι οι δημοσιογράφοι μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο αν δουλεύουμε σαν δημοσιογράφοι και όχι ως παπαγάλοι, ως λαμόγια και ΑΡΔάκια του συστήματος.
Είσαι συμπαρουσιάστρια του Κυριάκου Θωμαΐδη στη “Δίκη της Δευτέρας”. Μια από τις μακροβιότερες εκπομπές στην ελληνική τηλεόραση.
Δεν είναι από τις μακροβιότερες, είναι η μακροβιότερη εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης. Ο Κυριάκος Θωμαΐδης την παρουσιάζει 36 ολόκληρα χρόνια. Ο άνθρωπος είναι μια κατηγορία μόνος του και είναι εξαιρετικός δημοσιογράφος.
Πώς βρέθηκες στην εκπομπή του;
Κοίτα, η τηλεόραση μου άρεσε πάντα. Ίσως να μην την είχα κυνηγήσει πολύ. Είναι φορές που κάποια πράγματα απλά προκύπτουν. Πρώτη φορά στη Δίκη πήγα ως προσκεκλημένη του Κυριάκου. Αυτό γιατί είχα κάνει μια αποκάλυψη στην εφημερίδα που εργαζόμουν -Έθνος- γύρω από ένα θέμα που τον απασχολούσε και εκείνον.
Ποια ήταν εκείνη η αποκάλυψη;
Η υπόθεση του Noor 1.
Για ποια εποχή μιλάμε;
Ήταν 2015, το θέμα για το Noor1 έπαιζε πολύ ψηλά. Από το ρεπορτάζ είχα βγάλει κάποια πράγματα που κίνησαν το ενδιαφέρον του Κυριάκου γιατί ακουμπούσαν το ποδόσφαιρο. Η παρουσία μου άρεσε στον κύριο Αλαφούζο. Άρχισα να βγαίνω στη Δίκη πιο συχνά και κάποια στιγμή βρέθηκα να έχω εκπομπή στον ΣΚΑΪ. Την έλεγαν Δικογραφίες. Παρουσιάζαμε την άλλη όψη δικαστικών υποθέσεων.
Ποια μπορεί να είναι η άλλη όψη μιας δικαστικής απόφασης;
Κίνητρο μου είναι πάντα η αλήθεια. Και στην εκπομπή έπιανα μια υπόθεση χωρίς να μένω στο τι έχει βρει η δικαιοσύνη. Ήθελα να ψάχνω βαθύτερα. Σκοπός μου ήταν να αποκαταστήσω την αλήθεια σε υποθέσεις που αποδείχθηκαν δικαστικές πλάνες. Σε συνεργασία με ανθρώπους που είτε είχαν χάσει δικούς τους από δολοφονίες, είτε ένιωθαν ότι είχαν αδικηθεί, πως ήταν αθώοι και κακώς είχαν κηρυχθεί ένοχοι, καταφέραμε να βρούμε την αλήθεια σε σημαντικές υποθέσεις. Θυμάμαι πάντα εκείνη την περίπτωση μ’ έναν άνθρωπο που, για να πάρει την περιουσία της γυναίκας του, δεν δίστασε να τη σκοτώσει. Σε πρώτο βαθμό είχε αθωωθεί. Με τα στοιχεία που βγάλαμε στον αέρα, ο άνθρωπος αυτός καταδικάστηκε σε ισόβια. Η δικαιοσύνη είναι στον χαρακτήρα μου. Δεν λέω ότι απλά εμπιστεύομαι τη δικαιοσύνη των δικαστηρίων. Μιλώ για τη δικαιοσύνη ως ιδέα. Κάποια στιγμή η εκπομπή σταμάτησε. Ο ΣΚΑΪ έκανε την επιλογή να στραφεί σε άλλο τύπου εκπομπές, περισσότερο διασκεδαστικές και εγώ παρέμεινα συνεργάτης του Κυριάκου στη δική του εκπομπή. Είχαμε ωραίο δέσιμο, κάναμε καλή δουλειά. Πια είμαι συμπαρουσιάστρια και βασική συντελεστής της. Αυτό ήταν κάτι που το κέρδισα με το σπαθί μου. Το ποδόσφαιρο είναι πολύ δύσκολο σπορ. Δεν είμαι μια γυναίκα που πιάνει το μικρόφωνο και περιγράφει έναν αγώνα. Με ενδιαφέρει η άλλη πλευρά του ποδοσφαίρου.
-Πάμε με τα βασικά. Έβλεπες μπάλα;
Όχι. Μέσω της Δίκης, της συμμετοχής μου στην εκπομπή, άρχισε να μου αρέσει το ποδόσφαιρο.
Ας μείνουμε λίγο στην επιφάνεια του ποδοσφαίρου. Υπάρχει ο αγώνας που βλέπουμε στο γήπεδο. Υπάρχει και ένα δεύτερο παιχνίδι που παίζεται στις εξέδρες.
Υπάρχουν οι “Θύρες” που δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ πόσο μεγάλη επιρροή ασκούν στους οπαδούς μιας ομάδας. Το δέσιμο των οργανωμένων οπαδών είναι εντυπωσιακό. Η τρέλα, η μανία φτάνει στον θάνατο, τη δολοφονία. Για μένα αυτά τα πράγματα πρέπει να τελειώσουν χτες. Το να σκοτώνονται παιδιά όπως ο Άλκης Καμπανός στη Θεσσαλονίκη ή ο Μιχάλης στη Νέα Φιλαδέλφεια ως αποτέλεσμα της οπαδικής βίας, είναι αδιανόητο. Έχω μιλήσει με οργανωμένους οπαδούς. Στην ερώτηση τι είναι αυτό που τους τρελαίνει γύρω από την ομάδα τους, γίνεται αντιληπτό πως αναπτύσσονται συναισθήματα που είναι σημαντικά γι΄ αυτούς. Το πρώτο είναι η αποδοχή. Αποκτούν αποδοχή ανάμεσα στην κοινότητα των οπαδών. Το δεύτερο είναι η αίσθηση πως ανήκουν, επιτέλους, κάπου….
Η δίψα για αποδοχή είναι η συνέχεια μιας απόρριψης ;
Υπάρχει κάτι κοινό που αφορά τους φανατικούς οπαδούς. Ξεκινούν από μικρή ηλικία να οργανώνονται. Το ενδιαφέρον είναι πως πολλά από αυτά τα παιδιά, αν είχαν ευκαιρίες, θα μπορούσαν να διαπρέψουν σε άλλα πράγματα. Μιλάμε για νέους ανθρώπους που θέλουν να ξεχωρίσουν ή θέλουν να επιβληθούν. Για μένα η επιλογή τους είναι λάθος. Όμως γίνεται κατανοητό πως στην εξέδρα μπορούν όχι απλά να υπάρχουν αλλά να επιβάλλονται, να κυριαρχούν. Ανάμεσα στους οργανωμένους οπαδούς υπάρχει αλληλεγγύη. Ένα συναίσθημα που μικροί και μεγάλοι αναζητούμε εναγωνίως. Η κοινωνική συντροφικότητα έχει χαθεί, έχει αποβληθεί και μια σειρά νέοι άνθρωποι, εντός των οργανωμένων οπαδών, βρίσκουν αυτό που αναζητούν. Υπάρχει και το άλλο που μου αρέσει και αφορά τις θύρες των φανατικών. Τα πανό που ανεβαίνουν και έχουν κοινωνικό πρόσημο. Πολλά από αυτά που έχουν αναρτηθεί λένε αλήθειες. Ιδέες που όλοι σκεφτόμαστε αλλά κρύβουμε από τον δημόσιο διάλογο.
“Ο χουλιγκανισμός είναι βαλβίδα εκτόνωσης της σωρευμένης κοινωνικής οργής”
Αναφέρθηκες στην επιθυμία να ανήκουμε κάπου. Η έννοια “ανήκω” έχει κόστος. Μπορεί να σημαίνει πως παραδίδω οικειοθελώς μέρος της ελευθερίας μου για να ενταχθώ κάπου. Αυτός που δέχεται να αλλοιωθεί η ταυτότητά του στην προοπτική της ανάγκης να ενσωματωθεί κάπου, δεν είναι αυτομάτως και απόλυτα ελέγξιμος;
Μια ερώτηση που έχει πολλές απαντήσεις. Αν είναι ελέγξιμος; Δυστυχώς ναι, είναι. Και ελέγξιμος αλλά και έτοιμος προς χρήση. Υπάρχουν παράγοντες που χρησιμοποιούν τους οργανωμένους. Λειτουργούν σαν στρατός. Είναι οι χρήσιμοι που θα βγουν μπροστά για να υπερασπιστούν μια ιδέα ή μια παράδοση. Ο χουλιγκανισμός είναι βαλβίδα εκτόνωσης της σωρευμένης κοινωνικής οργής.
Αν διαδηλώσεις για τη φτώχεια σου είναι επικίνδυνο. Αν πλακωθείς για τον Παναθηναϊκό, τον Ολυμπιακό, την ΑΕΚ ή τον ΠΑΟΚ δεν τρέχει τίποτα;
Κοίτα, το θέμα της χουλιγκανισμού δεν ζει πια τόσο μέσα στα γήπεδα αλλά σ’ όσα συμβαίνουν έξω, γύρω από αυτά. Κάθε τόσο ερχόμαστε σε επαφή με την οπαδική βία που αναπτύσσεται στα σχολεία. Έχει γίνει μόδα παιδιά να ρωτούν άλλα παιδιά “Τι ομάδα είσαι;” και αν η απάντηση δεν είναι η επιθυμητή να μαχαιρώνονται. Για να αντιμετωπίσουν τη βία στα γήπεδα απαγόρευσαν τη μετακίνηση οπαδών. Αυτό είναι απαράδεκτο. Είναι η αποδοχή αδυναμίας της πολιτείας να αντιμετωπίσει ένα κοινωνικό φαινόμενο. Η δολοφονία του Μιχάλη στη Νέα Φιλαδέλφεια είναι νωπή. Εκατοντάδες άνθρωποι ταξίδεψαν από την Κροατία στην Ελλάδα. Η αστυνομία γνώριζε, μην τα λέμε ξανά αυτά, είχε ενημερωθεί για τον ερχομό τους αρκετά νωρίς και όμως τους άφησαν να περάσουν, να φτάσουν ως το γήπεδο της ΑΕΚ ανενόχλητοι.
Πώς ονομάζεται αυτό; Η εύκολη λύση είναι να το ρίξουμε στην ανικανότητα των αρχών. Το άλλο είναι πως τους ήθελαν εκεί. Αν δεν το ήθελαν δεν θα έφταναν.
Και το δικό μου μυαλό εκεί πάει. Πέρασαν 100 διόδια και όλα καλά; Όταν θέλουν σε βρίσκουν σε πέντε λεπτά. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό που έγινε στο εφετείο τον περασμένο Δεκέμβρη. Μπρος στα μάτια μου, σε ένα καφέ της οδού Λουκάρεως, σφάξανε έναν οπαδό. Έπινε τον καφέ του γιατί είχε δίκη και ήρθαν 25 άτομα που τον χτύπησαν με απίστευτη βαναυσότητα. Λίγα μέτρα από το σημείο του επεισοδίου υπήρχε κλούβα με αστυνομική δύναμη. Και όμως, δεν υπήρξε κάποια επέμβαση. Το αίμα έρεε σαν ποτάμι και τελικά έριξαν βόμβες κρότου λάμψης για να σταματήσουν το επεισόδιο. Δεν έγινε καμία επέμβαση για να σταματήσει η, επαναλαμβάνω, σφαγή.
Αν δει κάποιος τη Δίκη χωρίς ήχο θα είχε την εντύπωση πως μια γυναίκα μόνη τα βάζει με μια αρμαθιά άνδρες. Πώς βιώνεις την παρουσία σου στην εκπομπή; Φαντάζομαι πως τη Δίκη την βλέπουν μόνο άνδρες.
Η εκπομπή προσεγγίζει το ποδόσφαιρο σφαιρικά. Έρχονται πρώην ποδοσφαιριστές και διαιτητές που έχουν σχέση με το αγωνιστικό του σκέλος. Έρχονται παράγοντες του ποδοσφαίρου και άνθρωποι, επιστήμονες -καθηγητές δικηγόροι- που ασχολούνται με το δικαστικό κομμάτι, είτε είναι αθλητικό είτε ποινικό.
Έγινε viral η λεκτική επίθεση που σου έκανε στη διάρκεια εκπομπής της Δίκης ο Αλέξης Κούγιας. Τι θυμάσαι από εκείνη τη στιγμή;
Είχε άδικο ο κύριος Κούγιας. Σ΄ εκείνο το επεισόδιο είχε βγει εκτός εαυτού, είναι κάτι που του συμβαίνει συχνά. Έλεγε πως δεν είμαι δικηγόρος ενώ γνωρίζει πως είμαι μέλος του ΔΣΑ. Δεν θα μπορούσα ποτέ να δηλώνω δημόσια πως είμαι κάτι χωρίς να είμαι. Γελάω όταν σκέφτομαι όσα είχαν συμβεί τότε. Με τον κύριο Κούγια γνωριζόμαστε από την εποχή που ξεκίνησα το δικαστικό ρεπορτάζ. Ήμουν μικρούλα, είμαστε και συνάδελφοι, συχνά έλεγε πως με έχει μεγαλώσει στα γόνατά του. Κοίταξε, μια ζωντανή εκπομπή μπορεί να έχει και τις ανέλπιστες στιγμές της. Αυτή άλλωστε είναι και η γοητεία της. Εκείνη την ημέρα ίσως είπα κάτι που δεν του άρεσε. Κάτι για την ΑΕΛ που τότε ήταν πρόεδρος. Αντέδρασε. Δεν πειράζει. Συμβαίνουν αυτά.
Στήνονται ματς, φυσικά και στήνονται. Αυτή την περίοδο και ως εκπομπή έχουμε ρίξει μεγάλο βάρος, έχει ξεκινήσει στην Αυστρία μια μεγάλη, σοβαρή έρευνα για τα στημένα ματς. Η αυστριακή δικαιοσύνη έψαξε και βρήκε συγκεκριμένους ανθρώπους που έστηναν αγώνες και τους οδήγησε στη φυλακή. Μιλάμε για μια σοβαρή χώρα με σοβαρή δικαιοσύνη. Από τα στοιχεία της έρευνας ανακαλύφθηκε εμπλοκή ελληνικών ομάδων. Το αποτέλεσμα τής ως τώρα έρευνας -που αφορά την Ελλάδα- έχει παραδοθεί στην ελληνική δικαιοσύνη. Ο αθλητικός και ποδοσφαιρικός εισαγγελέας Κώστας Σπυρόπουλος το έχει στα χέρια του από τον Μάρτιο ή Απρίλιο του 2023. Περιέχει, εκτός των άλλων, νόμιμες απομαγνητοφωνημένες τηλεφωνικές συνομιλίες. Από όσο γνωρίζω έγιναν έρευνες σε σπίτια και γραφεία παραγόντων ομάδων, γύρω στα 35 πρόσωπα, κατασχέθηκε υλικό που μπορεί να βοηθήσει τη δικαιοσύνη. Δεν ξέρω τι θα βγάλει η έρευνα για τα στημένα μας στην Ελλάδα. Γνωρίζω όμως πως, παράλληλα με το παραπάνω γεγονός, έχει ευαισθητοποιηθεί η αθλητική δικαιοσύνη. Aνασύρθηκαν από το αρχείο 109 ματς που είχαν επισημανθεί ως στημένα αλλά οι υποθέσεις τους είχαν κλείσει λόγω έλλειψης στοιχείων. Γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια αυτή τη στιγμή να βρεθούν ποιοι αγώνες ήταν στημένοι και να επιβληθούν κυρώσεις. Ξέρεις τι θυμήθηκα τώρα; Όταν έκανα τη δική μου εκπομπή, το πρώτο θέμα που μας απασχόλησε ήταν οι στημένοι ποδοσφαιρικοί αγώνες. Τότε έκανα μια πολύ συγκεκριμένη ερώτηση στους παράγοντες. Όταν την άκουγαν γελάγανε. Ρώτησα: “Μα είναι δυνατόν να ποντάρετε σε στημένα παιχνίδια;”. Η απάντησή τους ήταν πάντα “…μα τα στημένα φέρνουν τα λεφτά”.
