Πληθαίνουν οι αντιδράσεις κατά της γνωμοδότησης Ντογιάκου, για τις παράνομες παρακολουθήσεις.
Aκόμη τρεις κορυφαίοι καθηγητές, που δεν ενημερώθηκαν εξ αρχής, συνυπογράφουν το κείμενο των «16» καθηγητών του Συνταγματικού Δικαίου, κατά της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα ΑΠ Ισίδωρου Ντογιάκου, για την ΑΔΑΕ.
Σύμφωνα πληροφορίες του iEdiseis https://www.ieidiseis.gr/parapolitika/180253/syntagmatiki-ektropi-alloi-treis-kathigites-synypografoun-to-keimeno-ton-16 πρόκειται για τους Χαράλαμπο Ανθόπουλο, Καθηγητή Δικαίου στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και Τακτικό Μέλος στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η Νέδα Κανελλοπούλου, από το Πάντειο Πανεπιστήμιο και η Πόπη Φουντεδάκη, καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, επίσης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι πολύ πιθανόν να τοποθετηθεί, για την γνωμοδότηση Ντογιάκου και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Μενουδάκο, που επίσης, θίγεται από την ενέργεια του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Την κοινή δήλωση κατά της γνωμοδότησης Ντογιάκου υπέγραψαν δεκαέξι καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου.
Οι 16 καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου, στην κοινή δήλωση τους εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους, για την ενέργεια το κ. Ντογιάκου, γιά τον οποίον επισημαίνουν οτι, «υποπίπτει σε μία σειρά σοβαρών ατοπημάτων» και επισημαίνουν ότι «η ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ απονέμεται σε αυτήν απευθείας από το Σύνταγμα (άρθρο 19 §2) και η έκτασή της δεν μπορεί να περιοριστεί ουδ’ επ’ ελάχιστο από τον νομοθέτη».
Στην κοινή δήλωση υπογραμμίζεται ακόμα ότι ο Ισίδωρος Ντογιάκος αβασάνιστα συγχέει το δικαίωμα ενημέρωσης των θιγομένων με την ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ και επισημαίνεται ότι «η ΑΔΑΕ δεν έχει απλώς τη δυνατότητα αλλά την υποχρέωση να ελέγχει την ΕΥΠ, τους παρόχους και κάθε άλλον εμπλεκόμενο παράγοντα για το αν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Και τούτο ανά πάσα στιγμή, αυτεπαγγέλτως, ή κατόπιν καταγγελίας και χωρίς να μπορεί να της αντιταχθεί οποιοδήποτε απόρρητο ακόμη και για λόγους εθνικής ασφάλειας. Είναι άλλο η ενημέρωση του θιγομένου, ύστερα από αίτησή του, και άλλο ο έλεγχος της ΑΔΑΕ, ο οποίος αποβλέπει στην τήρηση της αντικειμενικής νομιμότητας».
Ποιοι υπογράφουν τη δήλωση
Τη δήλωση υπογράφουν οι Νίκος Αλιβιζάτος (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Ευάγγελος Βενιζέλος (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Γιώργος Δελλής (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Γιάννης Δρόσος (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Ακρίτας Καϊδατζής (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Ιφιγένεια Καμτσίδου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Αλέξανδρος Κεσσόπουλος (Πανεπιστήμιο Κρήτης), Ξενοφών Κοντιάδης (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), Χαράλαμπος Κουρουνδής (Ανοιχτό Πανεπιστήμιο), Παναγιώτης Μαντζούφας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας), Λίνα Παπαδοπούλου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Νίκος Παπασπύρου (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Φίλιππος Σπυρόπουλος (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Γιώργος Σωτηρέλης (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Γιάννης Τασόπουλος (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Βασιλική Χρήστου (Πανεπιστήμιο Αθηνών).
Αναλυτικά η κοινή δήλωση των 16 συνταγματολόγων
«Οι υπογραφόμενοι, ομότιμοι καθηγητές, εν ενεργεία καθηγητές και λοιποί διδάσκοντες Συνταγματικό Δίκαιο στις δύο παλαιότερες Νομικές Σχολές και τα άλλα Πανεπιστήμια της χώρας, εκφράζουμε τη ζωηρή μας ανησυχία για την υπ’ αριθμ. 1/2023 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σε ερώτημα τηλεπικοινωνιακού παρόχου. Και τούτο διότι η Γνωμοδότηση αυτή υποπίπτει σε μια σειρά σοβαρών ατοπημάτων:
Ο κ. Εισαγγελέας συγχέει αβασάνιστα το δικαίωμα ενημέρωσης των θιγομένων με την ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ. Το μεν πρώτο μπορεί πράγματι να ρυθμιστεί από τον νομοθέτη, όπως έγινε πρόσφατα με τον Ν. 5002/2022. Η ρύθμιση του τελευταίου, και ειδικά η προβλεπόμενη τριετία, είναι προβληματική. Εντούτοις, μέχρις ότου κριθεί αντισυνταγματική ή και αντίθετη με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ισχύει.
Τουναντίον, η ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ απονέμεται σε αυτήν απευθείας από το Σύνταγμα (άρθρο 19 §2) και η έκτασή της δεν μπορεί να περιοριστεί ουδ’ επ’ ελάχιστο από τον νομοθέτη. Αρμόδια κατά το Σύνταγμα να διασφαλίζει το απόρρητο, η ΑΔΑΕ δεν έχει απλώς τη δυνατότητα αλλά την υποχρέωση να ελέγχει την ΕΥΠ, τους παρόχους και κάθε άλλον εμπλεκόμενο παράγοντα για το αν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Και τούτο ανά πάσα στιγμή, αυτεπαγγέλτως, ή κατόπιν καταγγελίας και χωρίς να μπορεί να της αντιταχθεί οποιοδήποτε απόρρητο ακόμη και για λόγους εθνικής ασφάλειας. Είναι άλλο η ενημέρωση του θιγομένου, ύστερα από αίτησή του, και άλλο ο έλεγχος της ΑΔΑΕ, ο οποίος αποβλέπει στην τήρηση της αντικειμενικής νομιμότητας. Αυτό θέλησε ο συνταγματικός νομοθέτης και η περί του αντιθέτου άποψη του κ. Εισαγγελέα, ότι δηλαδή ο εκάστοτε νομοθέτης μπορεί να καθορίζει κατά το δοκούν την έκταση της ελεγκτικής αρμοδιότητας της ΑΔΑΕ, δεν έχει το παραμικρό έρεισμα.
Σε κάθε περίπτωση, ενόψει της εκκρεμούς δίκης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας για το δικαίωμα ενημέρωσης των θιγομένων, η έκδοση της ανωτέρω Γνωμοδότησης ήταν άτοπη, διότι, όπως έχει αποφανθεί παλαιότερα η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, Γνωμοδοτήσεις δεν εκδίδονται για υποθέσεις «επί των οποίων επελήφθησαν ήδη ή πρόκειται να επιληφθούν οι αρμόδιες δικαστικές αρχές». Και τούτο, «προς αποφυγή επηρεασμού της κρίσης τους» (ΓνωμΕισΑΠ 10/2018, 15/2021 και 3/2022). Για το ζήτημα άλλωστε του αθέμιτου επηρεασμού εκκρεμών δικών έχουν αποφανθεί από μακρού οι Ολομέλειες τόσο του Αρείου Πάγου όσο και του Συμβουλίου της Επικρατείας, κάθε φορά που η κυβερνώσα πλειοψηφία θέλησε να παρακάμψει την ετυμηγορία της δικαιοσύνης (ΑΠ(Ολ.)40/1988, ΣτΕ(Ολ.) 542/1999, 677/2010).
Μια φράση τέλος όσον αφορά την αναφορά του κ. Εισαγγελέα για πιθανή άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον, μεταξύ άλλων, και μελών της ΑΔΑΕ, ακόμη και για κατασκοπεία (άρθρο 148 ΠΚ). Επισημαίνουμε ότι η δύσκολα αποκρυπτόμενη αυτή απειλή δεν είναι σε καμιά περίπτωση ο προσήκων τρόπος για την υπέρβαση των διαφωνιών δύο άμεσων οργάνων του κράτους».
Στο μεταξύ, εκ των "16", ο καθηγητής Φίλιππος Σπυρόπουλος με επιστολή του στην «Καθημερινή» σημειώνει ότι, «ουδέποτε» συνυπέγραψε την δήλωση των καθηγητών η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα:
«Φέρομαι («Κ» της 12.1.2023, σελ. 4) ότι, συνυπέγραψα δήλωση με συναδέλφους καθηγητές του συνταγματικού δικαίου σε σχέση με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου 1/2023 που αφορά το γνωστό ζήτημα των αρμοδιοτήτων της ΑΔΑΕ και της δικαστικής αρχής. Ουδέποτε συνυπέγραψα τη δημοσιευθείσα δήλωση. Σημειώνω δε ότι η άποψή μου για το ζήτημα είναι τελείως αντίθετη προς τη δήλωση των συναδέλφων καθηγητών.
Μετά τιμής
Φίλιππος Κ. Σπυρόπουλος».
Γιά υπαναχώρηση του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Φίλιππου Σπυρόπουλου από την κοινή δήλωση, που συνυπέγραψαν 16 καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου, κατά της γνωμοδότησης Ντογιάκου για την ΑΔΑΕ, κάνει λόγο ο καθηγητής Νίκος Κ. Αλιβιζάτος.
Μετά την δήλωσή του κ. Σπυρόπουλου, ο καθηγητής Ν.Κ. Αλιβιζάτος, σχολίασε πως «ανέγνωσα προσωπικά την δήλωσή μας στον κ. Σπυρόπουλο, ο οποίος με διαβεβαίωσε ότι συμφωνεί με το περιεχόμενό της και την προσυπογράφει. Πρόκειται, συνεπώς, για υπαναχώρηση».
Η δήλωση προκάλεσε νέα αντίδραση του κ. Σπυρόπουλου, ο οποίος ανέφερε:
«Φορέας του δικαιώματος επί του απορρήτου της επικοινωνίας είναι αμφότεροι οι επικοινωνούντες. Αν επιθυμεί ο κ. Αλιβιζάτος, μπορούμε να άρουμε το απόρρητο της χθεσινής τηλεφωνικής επικοινωνίας μας (την πρωτοβουλία της οποίας είχε ο κ. Αλιβιζάτος) για να αποδειχθεί αν συμφώνησα ή όχι με τις σκέψεις και τις τοποθετήσεις του σε σχέση με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Του απήντησα ότι εκείνη τη στιγμή είχα αρχίσει να διαβάζω τη γνωμοδότηση και ότι δεν είχα καταλήξει ακόμη σε προσωπική γνώμη. Το τηλεφώνημα περατώθηκε με την απάντησή μου «δεν μπορώ να σου πω αν συμφωνώ ή διαφωνώ, διότι δεν γνωρίζω ακόμη τη γνωμοδότηση». Σημειωτέον ότι ουδέποτε με ενημέρωσε ότι επρόκειτο για κοινή δήλωση συναδέλφων καθηγητών του συνταγματικού δικαίου».
