Του Αργύρη Αργυριάδη, Δικηγόρου
www.argiriadis.gr
Η ιστορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι γνωστή. Μετά από τηνκατάρρευση της εθνικής οικονομίας την προηγούμενη δεκαετία, πτώχευσανκαι οι κρατικοδίαιτες τράπεζές μας. Γιατί «κρατικοδίαιτες»; Γιατί εν γνώσει τουςαπολάμβαναν υψηλών αποδόσεων διακρατώντας κρατικά ομόλογα χαμηλήςπιστοληπτικής αξίας, ενώ την ίδια ώρα προστατεύονταν από χαλαρή εποπτεία και ένα νομικό πλαίσιο που τις προσέδιδε περισσότερα δικαιώματα σε σχέση με τις υποχρεώσεις τους έναντι των πελατών τους και ιδίως τωνεπιχειρήσεων. Εντέλει οι χρεοκοπημένες τράπεζες – ως επιχειρήσεις –διασώθηκαν σε βάρος των Ελλήνων φορολογουμένων, με όρουςανακεφαλαιοποίησης που προξένησαν εύλογες απορίες ακόμη και στοΕυρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο που ουδέποτε απαντήθηκαν μέχρι σήμερα.
Πέραν της τροφοδότησής τους με ζεστό χρήμα μιας πτωχευμένης χώρας πουλειτούργησε και σε αυτόν τον τομέα με όρους «μπανανίας του βαλκανικούνότου», «εφευρέθη» ως άμεση «λύση» για να απαλλαγούν από τον βραχνά των κόκκινων δανείων, η μεταβίβασή τους σε τρίτους «επενδυτές» και ηδιαχείρισή τους από «εξειδικευμένους» servicers. Βέβαια, οι τελευταίοιαποδείχθηκαν στην πράξη τόσο «εξειδικευμένοι» που η μητρική εταιρία μιας εξ αυτών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, οδηγήθηκε σε δική τηςχρεοκοπία και πτωχευτική αναδιοργάνωση. Που να ήταν και «ανειδίκευτοι»…
Πέραν αυτών, οι ειδικοί «servicers», εκμεταλλευόμενοι ένα – «ευεργητικό» γιααυτούς - δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης «εξάντλησαν τις γνώσεις τους» σεβραχυχρόνιες ρυθμίσεις και στους συνήθεις πλειστηριασμούς. Δηλαδή έκανανόσα μπορούσαν να κάνουν και οι τράπεζες (και τις περισσότερες φορές τοέπραξαν με χειρότερο τρόπο). Ο στόχος, όμως, επιτεύχθηκε. Στα «χαρτιά» οιτράπεζες «καθάρισαν», καθώς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) βρέθηκανεκτός των ισολογισμών τους. Φτιασιδώματα σε κλινικά νεκρούς οργανισμούς.
Η ιστορία, όμως, επαναλαμβάνεται και δεν είναι φάρσα. Στο βαθμό που ηπραγματική οικονομία δεν υποστηρίζεται από το κράτος και εξαιτίας τηςπρόδηλης αδυναμίας των τραπεζών να διαχειρίζονται προληπτικά καιενεργητικά τα χρηματοδοτικά ανοίγματά τους. μια νέα γενιά κόκκινων δανείωνδημιουργείται.
Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας τηςΕλλάδος που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα, τα νέα «κόκκιναδάνεια», όσα δηλαδή είναι σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες (πρώιμεςληξιπρόθεσμες οφειλές) αυξήθηκαν κατά 43%. Αυτό σημαίνει πως ανήλθανστα 7,7 δισεκατομμύρια ευρώ τον Ιούνιο του 2024 από 5,4 δισεκατομμύριαευρώ το προηγούμενο εξάμηνο, δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2023.
Παράλληλα, ο λόγος των δανείων αυτών προς το σύνολο τωνεξυπηρετούμενων δανείων αυξήθηκε σε 5,5% τον Ιούνιο του 2024, έναντι3,8% το Δεκέμβριο του 2023 και η αύξηση αυτή προέρχεται κυρίως από ταεπιχειρηματικά δάνεια σε καθυστέρηση από 1 έως 30 ημέρες.
Σημειωτέον ότι στο πρώτο εξάμηνο του έτους σημείωσαν αύξηση όχι μόνον τα«κόκκινα δάνεια» αλλά και τα δάνεια που βρίσκονται «ένα βήμα πριν νακοκκινίσουν, ενώ τα δάνεια με καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών(χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι καταγγελμένες απαιτήσεις) ενισχύθηκαν τονΙούνιο του 2024 και διαμορφώθηκαν σε 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ (35,6% των ΜΕΔ), αυξημένα κατά 46,3% σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2023 (2,5 δισεκατομμύρια ευρώ).
Το καμπανάκι της Τράπεζας της Ελλάδας είναι ηχηρό. Μαύρα σύννεφακοντοζυγώνουν στην πραγματική οικονομία. Η κυβέρνηση αντί να ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα αρκείται να μας ανακοινώνει ότι «δεν αναγνωρίζεις ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης των κύριο 13-0». Για άλλη μια φορά, κάποιοι είναι εκτός θέματος…