Εξάωρη
αυτοψία στα
καμένα από την εισαγγελέα του ΑΠ Ξένη
Δημητρίου και τον
προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών
Ηλία Ζαγοραίο, που εποπτεύει και μετέχει
στις έρευνες για τις πληγείσες περιοχές
στο Μάτι.
Οι
δυο εισαγγελείς βρέθηκαν στον τόπο των
φονικών πυρκαγιών, μετά την οργισμένη
αντίδραση για την προσπάθεια υποβάθμισης
της εισαγγελικής έρευνας, που δεν
περιορίζεται πιά, μόνο στα αίτια της
φωτιάς και στις πολεοδομικές παραβάσεις,
αλλά στρέφεται και στην αναζήτηση
ευθυνών σε κρατικούς και αυτοδιοικητικούς
παράγοντες που ενεπλάκησαν με πράξεις,
αλλά κυρίως με παραλείψεις, στα τραγικά
γεγονότα.
Μέχρι
το τέλος της επόμενης εβδομάδας
αναμένεται να έχουν διαβιβαστεί στην
Εισαγγελία οι τηλεφωνικές επικοινωνίες,
που έχουν καταγράφει πριν και μετά την
καταστροφή, προκειμένου να τεθούν υπόψη
του ανεξάρτητου πραγματογνώμονα, ο
οποίος συντρέχει τους εισαγγελικούς
λειτουργούς στην έρευνα.
Στο
μεταξύ, μηνυτήρια αναφορά για την
πυρκαγιά στη Ανατολική Αττική στις
23ης Ιουλίου κατέθεσε στην Εισαγγελία
Πρωτοδικών Αθηνών το μεσημέρι της
Δευτέρας η επικεφαλής της «Πλεύσης
Ελευθερίας», Ζωή Κωσταντοπούλου, μαζί
με τον υπεύθυνο επικοινωνίας της
κίνησης, Διαμαντή Καραναστάση.
Στη
μήνυση τους, όπου μιλάνε για “ολοκαύτωμα
σε καιρό ειρήνης”, στρέφονται σε βάρος
κυβερνητικών και αυτοδιοικητικών
προσώπων, καθώς και υπηρεσιακών
παραγόντων, ενώ περιγράφουν σειρά
κακουργημάτων, όπως ανθρωποκτονία από
πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο κατά συρροή
και έκθεση κατά συρροή από την οποία
επήλθε θάνατος ή βαριά βλάβη της υγείας.
Λίγο
αργότερα, σε συνέντευξη Τύπου στο ΔΣΑ
δήλωσαν μεταξύ άλλων:
"Αυτό
που συνέβη στο Μάτι δεν ήταν ατύχημα.
Ήταν έγκλημα. Ένα ολοκαύτωμα σε καιρό
ειρήνης. Ζητάμε την δίωξη και την τιμωρία
όλων των υπαιτίων".
Πριν
από 2 ακριβώς εβδομάδες έχασαν τη ζωή
τους δεκάδες συμπολίτες μας (περισσότεροι
από 80 σύμφωνα με τις επίσημες ενημερώσεις),
δεκάδες άλλοι τραυματίσθηκαν βαριά,
μεταξύ των οποίων κάποιοι δυστυχώς
κατέληξαν, ενώ παραμένει άγνωστος ο
ακριβής αριθμός αγνοουμένων, μετά την
πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην περιοχή
Νταού Πεντέλης, Ν.Βουτζά, Ραφήνας και
Ματιού.
Η
πυρκαγιά εκδηλώθηκε την 23 Ιουλίου
2018, σε ημέρα που είχε εκ των
προτέρων χαρακτηριστεί ιδιαιτέρως
επικίνδυνη για πυρκαγιά (βαθμός
επικινδυνότητας 4) και σε ώρα
(αργά το μεσημέρι), κατά την οποία
οι περισσότεροι κάτοικοι της
περιοχής βρίσκονταν στα σπίτια τους ή
στην παραλία, ενώ πολλοί ήταν και οι
λουόμενοι και επισκέπτες της παραθαλάσσιας
περιοχής.
Από
τα δελτία ειδήσεων της ημέρας και τις
επίσημες ανακοινώσεις των κρατικών
υπηρεσιών και της Κυβέρνησης,
συμπεριλαμβανομένης της Γενικής
Γραμματείας Ενημέρωσης, και της τοπικής
αυτοδιοίκησης, κατά το χρόνο εκδήλωσης
της πυρκαγιάς και για αρκετές ώρες
μετά, δεν υπήρξε καμμία ενημέρωση
των πολιτών και των κατοίκων της περιοχής
για τον κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή τους
και δεν έγινε η παραμικρή οργανωμένη
ενέργεια εκκένωσης της περιοχής και
φυγάδευσης-διάσωσης των κατοίκων,
παραθεριστών και διερχομένων, ούτε από
πλευράς Κυβέρνησης ούτε από πλευράς
Περιφέρειας ούτε από πλευράς του Δήμου.
- ελάχιστες
επίγειες δυνάμεις της πυροσβεστικής
κινητοποιήθηκαν πολύ αργά (πάμπολλες
οι μαρτυρίες πολιτών ότι δεν είδαν ούτε
ένα πυροσβεστικό όχημα ενώ πάλευαν με
τις φλόγες), με συνέπεια η φωτιά
να διογκωθεί και να μην
ελέγχεται από τα πενιχρά επίγεια
μέσα, αλλά και να μην υπάρχει
έγκαιρη, επαρκής και οργανωμένη επέμβαση
εναερίων μέσων για την κατάσβεσή
της (καταγράφεται δημοσιογραφικά
η καθυστερημένη και ολιγόλεπτη
επιχείρηση ελάχιστων-μετρημένων
στα δάκτυλα του ενός χεριού- εναερίων
μέσων, ενώ επίσης δημοσιογραφικά
καταγράφεται ότι τα εναέρια μέσα
ήταν είτε διατεθειμένα σε άλλα μέρη
της Ελλάδας, είτε ακινητοποιημένα λόγω
βλάβης είτε δεν διέθεταν καύσιμα λόγω
προηγούμενης επιχείρησης και μη
ανεφοδιασμού!).
Ως
αποτέλεσμα, μεγάλος αριθμός ανθρώπων
εγκλωβίστηκε στην περιοχή, είτε στα
σπίτια του, έχοντας πλήρη άγνοια για
την πυρκαγιά(χαρακτηριστικές είναι
οι μαρτυρίες ανθρώπων που παρακολουθούσαν
στην τηλεόραση την κάλυψη της πυρκαγιάς
στην Κινέτα, την ίδια ημέρα, ανυποψίαστοι
για την πύρινη λαίλαπα στην περιοχή
τους), είτε σε άλλους χώρους και
δεν αντελήφθη την πυρκαγιά παρά μόνον
όταν αυτή είχε ήδη φτάσει δίπλα του,
αφού δεν ειδοποιήθηκε με κανέναν
τρόπο από κανέναν αρμόδιο φορέα.
Όσοι
προσπάθησαν να διαφύγουν με τα αυτοκίνητά
τους, αποτράπηκαν από την έξοδο
στη Μαραθώνος, η οποία ήταν κλειστή με
εντολή των αστυνομικών δυνάμεων και
κατευθύνθηκαν από τις αστυνομικές
δυνάμεις υποχρεωτικά προς το εσωτερικό
του Ματιού, όπου εγκλωβίστηκαν σε
στενούς και αδιέξοδους δρόμους, χωρίς
καμμία βοήθεια ή καθοδήγηση (χαρακτηριστικές
οι μαρτυρίες ανθρώπων που εγκλωβίστηκαν
στους στενούς και αδιέξοδους δρόμους
του Ματιού κατόπιν εντολής των
αστυνομικών).
Οι ιστορίες
των επιζώντων είναι δραματικές και
οι αφηγήσεις τους ανατριχιαστικές. Άνθρωποι
αφέθηκαν να σώσουν τους εαυτούς τους
αβοήθητοι, γέροι και παιδιά βρέθηκαν
σε κίνδυνο και έχασαν τη ζωή τους, μέσα
στην Αττική, σε μια περιοχή πλησίον
όλων των μονάδων κατάσβεσης-πυρόσβεσης
και πλησίον βέβαια του κέντρου της
Αθήνας, της έδρας της Πυροσβεστικής,
της έδρας των Υπουργείων και της
Περιφέρειας.
Στους
θανάτους αυτούς, στους βαρείς τραυματισμούς
και στον κίνδυνο ζωής συντέλεσε, με
τρόπο καθοριστικό, ώστε
να συνδέεται αιτιωδώς με
αυτούς, σειρά πράξεων και παραλείψεων
της Κυβέρνησης, της Περιφέρειας Αττικής,
αλλά και του Δήμου Μαραθώνα, της ηγεσίας
της Αστυνομίας και της
Πυροσβεστικής, κατά παράβαση
των υπηρεσιακών και θεσμικών τους
καθηκόντων, με πλήρη επίγνωση του
κινδύνου απώλειας ανθρώπινων ζωών και
με την κυνική αποδοχή πραγμάτωσης αυτού
του κινδύνου, σε κάθε δε περίπτωση με
την κυνική αδιαφορία για την επέλευση
του κινδύνου αυτού.
Πρόκειται
δηλαδή για το έγκλημα της ανθρωποκτονίας
από πρόθεση, με ενδεχόμενο δόλο (άρθρο
299 παρ. 1 Π.Κ.) κατά συρροή, άλλως και
σε κάθε περίπτωση για το έγκλημα
της ανθρωποκτονίας από βαριά και
ενσυνείδητη αμέλεια (άρθρο 302 παρ.1) κατά
συρροή. Επίσης για το έγκλημα
της έκθεσης (άρθρο 306 Π.Κ.) κατά
συρροή και μάλιστα έκθεσης από την
οποία επήλθε θάνατος ή βαριά βλάβη της
υγείας, που τιμωρούνται αμφότερες σε
βαθμό κακουργήματος (άρθρο 306
παρ. 2 Π.Κ. στοιχ. α’ και β’).
Παράλληλα
διαπράχθηκαν σειρά άλλων αδικημάτων,
όπως το αδίκημα της παράβασης
καθήκοντος (άρθρο 259 Π.Κ.), που αφορά
κατ’εξοχήν τιςυποχρεώσεις κυβερνώντων,
αυτοδιοικητικών, επιτελών και υπηρεσιακών
παραγόντων, όπως αυτές προκύπτουν
από τις κείμενες συνταγματικές,
υπερνομοθετικές, νομοθετικές και
κανονιστικές διατάξεις.
Ταυτόχρονα,
δυστυχώς, όπως κατωτέρω αναλύεται, διαπράττεται
μέχρι σήμερα μια εξακολουθητική απόπειρα
συγκάλυψης των εγκλημάτων και υπόθαλψης
των υπαιτίων, με τη συμμετοχή και του
ίδιου του Πρωθυπουργού και με την
παρασιώπηση γεγονότων, την παραποίηση
στοιχείων, την παραπλάνηση της κοινής
γνώμης και την κατάρτιση και προσκομιδή
εγγράφων βεβαιώσεων που ελέγχονται
για πλαστότητα, όπως το έγγραφο που προ
ημερών προσκομίσθηκε από την Περιφερειακή
Σύμβουλο Τσούπρα για να αποδείξει την
σύγκληση και συνεδρίαση του προβλεπόμενου
οργάνου συντονισμού της Περιφέρειας
τη Δευτέρα 23/7/2018- σύγκληση που ούτε
ανακοινώθηκε ούτε προκύπτει ενώ
αμφισβητείται και από φερόμενα ως
συμμετέχοντα πρόσωπα όπως ο Δήμαρχος
Ραφήνας.
Είναι
πλέον γνωστό ότι μετά την εκδήλωση της
πυρκαγιάς και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη
και άλλη μεγάλη πυρκαγιά στην Κινέτα,
ο Πρωθυπουργός αναχώρησε για την Βοσνία,
προκειμένου να βραβευτεί, από κοινού
με τον ομόλογό του Ζόραν Ζάεφ για τη
συμφωνία των Πρεσπών. Είναι επίσης
γνωστό ότι παρέμεινε στη γείτονα χώρα
και αφότου πληροφορήθηκε για την
πυρκαγιά στο Μάτι, ενώ επιστρέφοντας
στη χώρα μας, μετέβη στο αρχηγείο της
Πυροσβεστικής όπου προέδρευσε σύσκεψης
αποτελούμενης από τους συναρμόδιους
Υπουργούς, την Περιφερειάρχη Αττικής
και την ηγεσία της Πυροσβεστικής.
Όπως
εξάλλου έγινε επίσης γνωστό, κατά
το χρόνο πραγματοποίησης αυτής της
σύσκεψης, οι συμμετέχοντες γνώριζαν
ήδη ότι υπήρχαν νεκροί από τη φωτιά,
γεγονός το οποίο απέκρυψαν, παρασιωπώντας
εσκεμμένα την πραγματικότητα και
δίνοντας την εικόνα ότι συσκέπτονται
προκειμένου να αποτρέψουν τον κίνδυνο
απώλειας ανθρώπινων ζωών, ενώ οι απώλειες
αυτές είχαν ήδη επισυμβεί και το
γνώριζαν. Αυτή ημεθόδευση είναι
ποινικά αξιολογήσιμη, γιατί προδήλως
εκπορεύεται από την επίγνωση της ευθύνης
τους για τις απώλειες σε ανθρώπους που
θα είχαν διασωθεί εάν οι υπεύθυνοι
είχαν πράξει το καθήκον τους.
Εξάλλου,
έχει επίσης αποκαλυφθεί μέσω δημοσιευμάτων
ότι όταν έγινε γνωστή η απώλεια
ανθρώπινων ζωών, δόθηκε εντολή να μην
γίνεται περισυλλογή νεκρών, γεγονός
που αποτελεί κραυγαλέα απόπειρα
συγκάλυψης του εγκλήματος που διαπράχθηκε
αλλά και που υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο
να συνδέεται με θανάτους ανθρώπων που
θα είχαν ενδεχομένως διασωθεί, εάν κατά
τον κρίσιμο χρόνο δεν επικρατούσε η
απόφαση μετριασμού των αρνητικών
συνεπειών της τραγωδίας στην κοινή
γνώμη και δεν ιεραρχείτο ως πρώτη
προτεραιότητα η επικοινωνιακή διαχείριση,
σε βάρος του καθήκοντος διάσωσης και
προστασίας των ανθρώπων.
Όπως
προκύπτει από πλήθος μαρτυριών, μεγάλο
μέρος των ανθρώπων που ξέφυγαν από το
ολοκαύτωμα αναζήτησαν καταφύγιο στη
θάλασσα, όπου πολλοί από αυτούς είτε
ανοίχτηκαν στα βαθιά είτε παρασύρθηκαν
μακριά από την ακτή, πάλεψαν με τα
κύματα, αβοήθητοι επί ώρες, και πολλοί
πνίγηκαν ή κατέληξαν από τα τραύματά
τους. Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση
που δόθηκε από τους επιληφθέντες
ιατροδικαστές, μεταξύ των ανθρώπινων
σωρών που μεταφέρθηκαν για ιατροδικαστική
διερεύνηση και ταυτοποίηση, υπήρχαν τόσο
θύματα πυρκαγιάς όσο και θύματα πνιγμού.
Τεράστια
ερωτηματικά προκαλεί το γεγονός ότι,
ενώ άνθρωποι έπεσαν στη θάλασσα μαζικά
ήδη από το απόγευμα της Δευτέρας 23/7,
για να γλιτώσουν από τις φλόγες, και
ήρθαν αντιμέτωποι με διαφορετικό πλέον
κίνδυνο ζωής, όχι απλώς δεν κινητοποιήθηκε
μηχανισμός διάσωσής τους από τη θάλασσα,
δηλαδή αναζήτησης, ανεύρεσης και
περισυλλογής τους από την θάλασσα,
αλλά, όπως αποκαλύφθηκε την Δευτέρα 30
Ιουλίου, την κρίσιμη ημέρα Δευτέρα 23
Ιουλίου 2018, αμέσως αφότου οι αρμόδιες
Κυβερνητικές αρχές ενημερώθηκαν
αρμοδίως για την ανεύρεση των πρώτων
νεκρών «ήδη πριν νυχτώσει» (μαρτυρία
του επικεφαλής των Ο.Υ.Κ.) έδωσαν εντολή
για ΜΗ ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗ ΝΕΚΡΩΝ.
Η
εντολή αυτή πρέπει να διερευνηθεί
ενδελεχώς, ως προς το χρόνο και την
προέλευσή της, το ακριβές περιεχόμενο
και τον τρόπο υλοποίησής της, σε συνδυασμό
με την καταγεγραμμένη σκηνοθετημένη
προσπάθεια συγκάλυψης της ύπαρξης
νεκρών και του συνολικού επικοινωνιακού,
μπροστά στις κάμερες χειρισμού, τις
βραδινές ώρες της 23/7/2018 και, ειδικότερα:
- από
ώρα 23.45, οπότε πραγματοποιήθηκε σύσκεψη
υπό την Προεδρία του Πρωθυπουργού, με
τη συμμετοχή των Υπουργών Εσωτερικών
Πάνου Σκουρλέτη, Δημόσιας Τάξης Νίκου
Τόσκα, Περιβάλλοντος και Ενέργειας
(Αν.) Σωκράτη Φάμελλου, Υγείας (Αν.) Παύλου
Πολλάκη, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
Χρήστου Σπίρτζη, της Περιφερειάρχη
Αττικής Ρένας Δούρου και των επικεφαλής
της Πυροσβεστικής.
Κατά
το χρόνο εκείνο, ενώ το Μάτι είχε
γίνει στάχτη και συνάνθρωποί μας
ανέμεναν αγωνιωδώς βοήθεια, είτε
εγκλωβισμένοι σε δύσβατες και
αποκλεισμένες περιοχές είτε μέσα στη
θάλασσα, κολυμπώντας και παλεύοντας
με τα κύματα επί ώρες, το Πανελλήνιο
παρακολουθούσε σε ζωντανή
μετάδοση την σκηνοθετημένη
και αργόσυρτη «ενημέρωση του Πρωθυπουργού»
ο οποίος ανακοινώθηκε ότι επέστρεψε
εσπευσμένα από τη Βοσνία.
Η
ενημέρωση για το Μάτι μπροστά στις
κάμερες στις 23.45 της 23/7/2018 έγινε μεταξύ
άλλων (αφού προηγήθηκε ενημέρωση για
άλλα μέτωπα- Χανιά, Λουτράκι, Κινέτα)
και εν παρόδω, για «αυτή τη φωτιά που
κατέβηκε στον Βουτζά» [Πρωθυπουργός],
όπου «έχουμε τα περισσότερα προβλήματα
αυτή τη στιγμή» [Αρχηγός Πυροσβεστικής],
γιατί είναι «κατοικημένες περιοχές»
[Πρωθυπουργός], αλλά «έχουν εκκενωθεί
οι κατασκηνώσεις» [Αρχηγός Πυροσβεστικής]
και «δεν υπάρχει ενεργό μέτωπο» [Αρχηγός
Πυροσβεστικής], για «πλωτά μέσα για να
μεταφερθούν από το Λιμάνι της Ραφήνας
σε ασφαλές σημείο κάποια άτομα», για
«κόσμο που ήταν εγκλωβισμένος σε ένα
μικρό λιμανάκι στο Μάτι και στο Κόκκινο
Λιμανάκι- τους μεταφέραμε από εκεί…»
[Υπουργός Δημόσιας Τάξης Ν. Τόσκας] και
για «κάποιους βαριά τραυματισμένους
που ήρθαν με το Πλωτό του Λιμενικού και
τώρα μαζεύονται οι άλλοι και τους
φέρνουν στη Ραφήνα» [Υπουργός Αν. Υγείας
Παύλος Πολλάκης].
Η
ζωντανή μετάδοση της σύσκεψης
περιέλαβε ομολογία του Πρωθυπουργού
ότι η Κυβέρνηση και οι αρμόδιες υπηρεσίες
γνώριζαν για το «παράθυρο του κακού
καιρού» από την προηγουμένη και ότι θα
κρατούσε από το πρωί μέχρι το βράδυ της
Δευτέρας 23/7, ενώ ο Πρωθυπουργός
ανακοίνωσε, εν παρόδω, πόρισμα
απαλλαγής των υπευθύνων: «Τι να κάνεις
σε 2 ώρες;»…
Συνολικά,
από την πρώτη στιγμή και μέχρι σήμερα,
προκύπτει ότι έγιναν χειρισμοί
παραπληροφόρησης, συγκάλυψης των
εγκληματικών πράξεων και παραλείψεων,
υπόθαλψης υπαιτίων και αποπροσανατολισμού
της κοινής γνώμης, με την ενεργό συμμετοχή
του ίδιου του Πρωθυπουργού, των
συναρμοδίων Υπουργών και του Υπουργικού
Συμβουλίου, της Περιφερειάρχη Αττικής
και με επιστράτευση της Κρατικής ΕΡΤ
(που επί ώρες το βράδυ της Δευτέρας
μετέδιδε την είδηση «κάποιων
εγκλωβισμένων») και της Κυβερνητικής
Εφημερίδας Αυγή (που υπήρξε η μόνη
εφημερίδα που κυκλοφόρησε το πρωί της
Τρίτης με πρωτοσέλιδο στο οποίο με
μικρά γράμματα γινόταν αναφορά σε 2
μόνον νεκρούς, ενώ είχε ήδη επιβεβαιωθεί
ο θάνατος δεκάδων ανθρώπων και εικαζόταν
βασίμως ο θάνατος πολύ περισσότερων).
Αυτή
η προσπάθεια, που έλαβε χώρα από
την πρώτη στιγμή, θα πρέπει
να διερευνηθεί εξαντλητικά,
προκειμένου να μην συγκαλυφθούν οι
ευθύνες κανενός και να μην μείνει
ατιμώρητος κανένας από τους μοιραίους
και ανεύθυνους κυβερνήτες που, ακόμη
και την ώρα που ψυχορραγούσαν στη
θάλασσα συνάνθρωποί μας, ενδιαφέρονταν
περισσότερο να μην μάθουν οι πολίτες
ότι υπήρχαν ήδη νεκροί.
Ειδική
μνεία πρέπει να γίνει στο σημείο αυτό
στην διαταχθείσα, το μεσημέρι της
24/7/2018 κατεπείγουσα έρευνα από την
Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και στην
παρέμβαση του Υπουργού Δικαιοσύνης
στη διεξαγόμενη έρευνα, με παραγγελία
τη διερεύνηση ειδικώς του ζητήματος
των αυθαιρέτων και των πολεοδομικών
παραβάσεων, παρέμβαση η
οποία συνδυάζεται με την επικοινωνιακή
επιχείρηση κατεδάφισης αυθαιρέτων και
την συνολική υπόδειξη των αυθαιρέτων
κτισμάτων ως αποκλειστικής αιτίας της
τραγωδίας (και με παρασιώπηση του
γεγονότος ότι η σημερινή Κυβέρνηση
νομοθέτησε την ευρεία νομιμοποίηση
αυθαιρέτων και παρέτεινε τη σχετική
προθεσμία μέχρι τον Οκτώβριο 2018).
Με
δεδομένο ότι, ως γνωστόν, η σημερινή
Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έχει
διορισθεί στο αξίωμα αυτό από την
παρούσα Κυβέρνηση και με δεδομένες
συνολικά τις επανειλημμένες
παρεμβάσεις της Κυβέρνησης, αλλά και
των δανειστών, στο έργο της Δικαιοσύνης,
είναι επιβεβλημένονα διασφαλισθεί
ότι η διεξαγόμενη έρευνα θα εισχωρήσει
στα πραγματικά αίτια της τραγωδίας και
της απώλειας τόσων ανθρώπινων ζωών και
δεν θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο
απόσεισης ευθυνών. Για το σκοπό
αυτό είναι απολύτως επιβεβλημένο η
έρευνα να επεκταθεί και να εξετάσει
όλα τα πραγματικά περιστατικά, τις
μαρτυρίες, τα ευρήματα, τα πειστήρια,
την απόπειρα συγκάλυψης ευθυνών και
υπόθαλψης υπαιτίων.Είναι απαραίτητο
να εξετασθεί η γνησιότητα των
προσκομιζομένων από εμπλεκόμενους
αξιωματούχους εγγράφων και βεβαιώσεων
και να διασταυρωθούν αυτά με μαρτυρίες,
ασφαλείς καταγραφές και αντικειμενικά
στοιχεία, προκειμένου να αποδοθεί
πραγματική δικαιοσύνη και να υπάρξει
δίκαιη τιμωρία.
Μετά
τις φονικές πυρκαγιές του 2007 στην Ηλεία
και του 2009 που ακολούθησαν, δόθηκαν
διαβεβαιώσεις από τους πολιτικώς
υπευθύνους όλων των κυβερνητικών
κομμάτων για κατάλληλη και επαρκή
στελέχωση, εκπαίδευση, εξοπλισμό των
αρμοδίων υπηρεσιών πολιτικής προστασίας
και πυρόσβεσης, ενώ διαχρονικές είναι
οι διαβεβαιώσεις για τις υπηρεσίες
δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένης
της άμεσης βοήθειας (ΕΚΑΒ).
Ωστόσο,
όπως ευχερώς προκύπτει από τους
κατατεθέντες προϋπολογισμούς ετών
2011-2018, τα κονδύλια που δαπανώνται κάθε
χρόνο για την δασοπυρόσβεση είναι κατά
πολύ μειωμένα, εξαιτίας των μνημονιακών
περικοπών, σε βαθμό που τα προϋπολογισθέντα
για την περίοδο 2011-2018 υπολείπονται
συνολικά κατά σχεδόν 1 δισεκατομμύριο
ευρώ των προϋπολογισθέντων για το 2009,
ενώ τα πραγματικά δαπανηθέντα ποσά
είναι ακόμη λιγότερα. Ως αποτέλεσμα, η
Πυροσβεστική Υπηρεσία στη χώρα μας
είναι δραματικά υποστελεχωμένη, οι
πυροσβέστες επιχειρούν πολλές φορές
χωρίς κατάλληλες στολές και με φθαρμένο
εξοπλισμό ετών, ενώ τα μηχανοκίνητα
μέσα, επίγεια και εναέρια, είναι ελάχιστα
και σε κακή κατάσταση.
Κατά
την κρίσιμη ημέρα, η ανεπάρκεια των
μέσων πυρόσβεσης, που αποτελεί το
αποτέλεσμα ενσυνείδητων αποφάσεων
αποψίλωσης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας
κατά την Μνημονιακή περίοδο, οδήγησε
στο να διαταχθούν τα πυροσβεστικά
οχήματα που βρίσκονταν πέριξ του Ν.
Βουτζά, της Ραφήνας, του Ματιού, να
μεταβούν στην Κινέτα. Το ίδιο συνέβη
και με τα εναέρια μέσα, που στην Κινέτα
ήταν πολύ περισσότερα, ενώ στο Μάτι
σαφώς λιγότερα. Θα πρέπει να ερευνηθεί
ειδικώς πόσα μέσα πυρόσβεσης ήταν
αξιόμαχα κατά την κρίσιμη ημέρα, αλλά
και συνολικά, στην πραγματικότητα και
όχι στα χαρτιά. Για αυτήν την διερεύνηση
θα πρέπει να διαταχθεί και πραγματογνωμοσύνη
επί των μέσων αυτών και, ανάλογα με τα
ευρήματα, να αξιολογηθεί εάν η επιλογή
αποστολής των διαθέσιμων σε
Ραφήνα-Μάτι-Ν.Βουτζά μέσων στην Κινέτα
αποτελούσε μονόδρομο ή όχι, με δεδομένο
ότι από αυτήν την επιλογή έμεινε
ανυπεράσπιστη η περιοχή και ο πληθυσμός
του Ματιού.
Η
συνολική ανεπάρκεια των εγχώριων μέσων,
που έχει επιδεινωθεί κατά τα τελευταία
χρόνια, καταγράφηκε και στην
«σύσκεψη-ενημέρωση» μπροστά στις
κάμερες της 23/7/2018, με τον Πρωθυπουργό
να ρωτά εάν έχει ενεργοποιηθεί ο
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής
Προστασίας [σημ. Μηχανισμός για τον
οποίο υπάρχει διχογνωμία μεταξύ των
κρατών-μελών της Ε.Ε.] και εάν θα μας
στείλουν ενισχύσεις άλλες χώρες.
Η
αξία αυτής της παραδοχής είναι ιδιαίτερη,
λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι, σύμφωνα με
τα συγκριτικά στοιχεία, οι πυρκαγιές
της 23/7/2018 ήταν πολύ μικρότερης έντασης
και έκτασης από εκείνες που έχουν στο
παρελθόν πλήξει τη χώρα, ενώ η πυρκαγιά
που έπληξε το Μάτι αναφέρθηκε ως «100
φορές μικρότερη από την Πυρκαγιά στην
Ηλεία το 2007». Η παραδοχή ότι η χώρα έχει
περιέλθει σε τέτοιο σημείο αδυναμίας
προστασίας των πολιτών και της
ακεραιότητάς της, ώστε χρειάζεται
συνδρομή από το εξωτερικό ακόμη και
για μικρής έκτασης πυρκαγιές και φθάνει
στο σημείο να θρηνεί δεκάδες θύματα
είναι μια παραδοχή που συνδέεται με
την συνολική υπαίτια ανεπάρκεια των
μέσων πυρόσβεσης της χώρας. Υπό το
πρίσμα αυτής της ανεπάρκειας μέσων, θα
πρέπει να εξετασθεί και η κυβερνητική
απόφαση διάθεσης μεγάλου αριθμού
πυροσβεστών στην εταιρία Fraport,
για την φύλαξη των αεροδρομίων που
απέκτησε με σκανδαλώδη διαδικασία
«ιδιωτικοποίησης».
Ήδη
από το καλοκαίρι του έτους
2014 υπάρχουν πάμπολλα
δημοσιεύματα που κρούουν τον
κώδωνα του κινδύνου της πυρκαγιάς και
των απωλειών, λόγω των άγριων περικοπών
στο επίπεδο της πυρόσβεσης, των μειωμένων
προσλήψεων, του ασυντήρητου στόλου.
Εξάλλου, μετά την τραγωδία στη Μάνδρα
τον περασμένο Νοέμβριο (2017), που και
πάλι στοίχισε ανθρώπινες ζωές, είναι
γνωστό σε όλους τους αρμόδιους και
υπεύθυνους, κυβερνητικούς, αυτοδιοικητικούς,
κρατικούς, υπηρεσιακούς, ότι η
πλήρης αποδιοργάνωση, η οκνηρία, η
εσφαλμένη ιεράρχηση προτεραιοτήτων
και η έλλειψη σχεδίου και μηχανισμού
ικανού να το υλοποιήσει μπορεί να
στοιχίσει ανθρώπινες ζωές, που αλλιώς
δεν θα κινδύνευαν.
Σύμφωνα
με τις κείμενες διατάξεις για τη
λειτουργία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας
αλλά και της πολιτικής προστασίας,
αυτός ο βαθμός κινδύνου επιτάσσει συγκεκριμένες
ενέργειες πρόληψης κινδύνου, ενεργοποίηση
ειδικών προς τούτο οργάνων της Κυβέρνησης
και της τοπικής αυτοδιοίκησης, διαρκή
ετοιμότητα, κατανομή δυνάμεων, σχέδια
εκκένωσης και, συνολικά μια σειρά
ενεργειών που δεν αυτοσχεδιάζονται
επί τόπου αλλά προβλέπονται και
ενεργοποιούνται υπό την ευθύνη των
προσώπων που ορίζονται, μεταξύ των
οποίων ο Δήμαρχος, η Περιφερειάρχης
(εφόσον πρόκειται για πυρκαγιά που
ξεπερνάει τα όρια ενός Δήμου), οι αρμόδιοι
Υπουργοί.
Ωστόσο,
όπως προκύπτει από όλα τα δεδομένα,
παρά τον υψηλό βαθμό κινδύνου, που
ήταν γνωστός ακόμη και στον Πρωθυπουργό,
οισυναρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες
ήταν εντελώς ανέτοιμοι και εκτός
μάχης, με αποτέλεσμα να μην
προλάβουν την πυρκαγιά, αλλά και
να μην αντιδράσουν εγκαίρως για
την προστασία του πληθυσμού με την
ενημέρωσή του και την εκκένωση της
περιοχής. Η ευθύνη της μη εκκένωσης
της περιοχής είναι βαριά και δεν
αποσοβείται με την προμελετημένη
αποστροφή του Πρωθυπουργού «Σε 2 ώρες
τι να κάνεις;».
Είναι
δεδομένο ότι άλλοι φορείς όπως ο
Δήμος Αθηναίων ή οι Πρεσβείες ορισμένων
ξένων κρατών λειτούργησαν αποτελεσματικά
εντός του ιδίου χρονικού πλαισίου (που
ήταν μεγαλύτερο των 2 ωρών), και κατάφεραν
ο πρώτος την εκκένωση των παιδικών
κατασκηνώσεων και οι δεύτερες την
καθοδήγηση των πολιτών των κρατών τους
μακριά από τον κίνδυνο. Είναι
επίσης δεδομένο ότι ο χρόνος των
2 ωρών εξήρκεσε για την αντιμετώπιση
της πυρκαγιάς στην Κινέτα, χωρίς να
θρηνήσουμε ανθρώπινες ζωές.
Θα
πρέπει συνεπώς να ελεγχθούν επισταμένως
οι λόγοι για τους οποίους δεν
επιχειρήθηκε καν η οργανωμένη εκκένωση
του Ματιού (μολονότι είναι επιβεβλημένο
να υπήρχε σχετικό σχέδιο), αλλά και δεν
ειδοποιήθηκαν καν οι κάτοικοι προκειμένου
να εκκενώσουν οι ίδιοι την περιοχή. Το
παράπονο των επιζώντων θυμάτων, ανθρώπων
όλων των ηλικιών με τους οποίους μιλήσαμε
την επόμενη ημέρα στον τόπο της τραγωδίας
ήταν «δεν μας είπε κανείς τίποτε, δεν
χτύπησε η καμπάνα, δεν ακούσαμε μια
σειρήνα, μια ανακοίνωση». Όσοι επιχείρησαν
να εγκαταλείψουν την περιοχή το έκαναν
αυτοβούλως, ενστικτωδώς, ακαθοδήγητοι
και αβοήθητοι. Με αποτέλεσμα πολλοί
να χάσουν την ζωή τους. Ο ισχυρισμός
ότι οι αρμόδιοι δεν θα μπορούσαν καν
να έχουν φροντίσει να συνδράμουν στην
εκκένωση και για αυτό δεν το επιχείρησαν
καν, γιατί «σε 2 ώρες τι να προλάβεις»,
θα πρέπει να ελεγχθεί με τρόπο εξαντλητικό
και αμείλικτο.
Γενικότερα,
θα πρέπει να ελεγχθεί εάν η ιεράρχηση
προτεραιοτήτων εκείνης της ημέρας και
συνολικά της περιόδου από τους αρμόδιους
φορείς είναι συμβατή και σύμφωνη με το
καθήκον τους για την προστασία της
χώρας και του πληθυσμού και πρωτίστως
της ανθρώπινης ζωής, που αποτελεί
συνταγματικώς εγγυημένο αγαθό, το οποίο
οφείλουν να προστατεύουν όλες οι
εξουσίες. Κατά το τελευταίο
διάστημα, ολόκληρη ηΚυβέρνηση, η
Περιφέρεια Αττικής και ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας είχαν αναλωθεί στην
προεργασία «εορτασμού» της φερόμενης
εξόδου από τα Μνημόνια, αλλά και στην
επικοινωνιακή στήριξη εθνικά επιζήμιων
ενεργειών όπως η συμφωνία των Πρεσπών. Υπό
το φώς αυτό, θα πρέπει να διερευνηθεί
συγκεκριμένα εάν συνολικά ο κυβερνητικός,
κρατικός και αυτοδιοικητικός μηχανισμός
τελούσε στη δέουσα λειτουργία και
ετοιμότητα ή εάν είχε τεθεί στην υπηρεσία
αυτών των προτεραιοτήτων που έθεσε η
Κυβέρνηση και η προερχόμενη από το ίδιο
Κόμμα Περιφερειάρχης Αττικής.
Ομοίως
και συναφώς θα πρέπει να ελεγχθεί ο
εξαρχής «ισχυρισμός» περί «ασύμμετρου
φαινομένου», αλλά και εμπρησμού, που «μπορεί
να ενέχει και στοιχεία προβοκάτσιας,
ενέργειας αποσταθεροποίησης και
εξωτερικής απειλής». Ο ισχυρισμός
αυτός διατυπώθηκε κατ’ επανάληψη από
τονΠρωθυπουργό και τον Κυβερνητικό
Εκπρόσωπο, χωρίς μέχρι σήμερα να
προκύπτει τεκμηρίωσή του και χωρίς να
είναι συμβατός με την αμέριμνη κατά τα
λοιπά συμπεριφορά των αρμοδίων κατά
την κρίσιμη ημέρα. Οι ανεπάρκειες, οι πλημμέλειες, η βαριά
αμέλεια και ο ενδεχόμενος
δόλος των υπευθύνων δεν μπορούν
να συγκαλυφθούν με ατεκμηρίωτα
σενάρια συνωμοσίας, που μάλιστα
συνδέονται ευθέως με θεωρίες περί
επιβουλής της δήθεν ανάκτησης της
ανεξαρτησίας της χώρας. Είναι
γνωστό ότι η χώρα δυστυχώς δεν εξέρχεται
από τα Μνημόνια και την Επιτροπεία.
Είναι επίσης γνωστό ότι αυτά τα Μνημόνια
και η Επιτροπεία ασκούνται από Κυβερνήσεις
όπως η Αμερικανική, η Γερμανική, η
Γαλλική, προς τις οποίες ο σημερινός
Πρωθυπουργός προσέτρεξε για βοήθεια
μετά την πυρκαγιά στο Μάτι, ζητώντας
και «επιτυγχάνοντας» την υπέρπτηση
αμερικανικών κατασκοπευτικών αεροπλάνων
επάνω από την ελληνική επικράτεια, που
ανακοινώθηκε από τον Κυβερνητικό
εκπρόσωπο στις 2 τα ξημερώματα της 24/7,
μαζί με την ανακοίνωση για την επιβεβαίωση
του θανάτου τουλάχιστον 20 ανθρώπων…
Ο σχετικός ανωτέρω περί εξωτερικής
επιβουλής ισχυρισμός, ωστόσο, θα πρέπει
επίσης να ελεγχθεί εξαντλητικά και θα
πρέπει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός να
καταθέσει σχετικά, σε συνδυασμό και με
την ανακοίνωση στην οποία ο ίδιος προέβη
ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, το
οποίο συγκάλεσε εκτάκτως την Παρασκευή
27/7/2018, ότι «αναλαμβάνει την πολιτική
ευθύνη».
Τέλος,
σε σχέση με την Κυβερνητική απόπειρα
να ενοχοποιηθούν τα θύματα και οι νεκροί
για το θάνατό τους, αρχικώς με τον
ισχυρισμό ότι «πέθαναν γιατί
προσπαθούσαν να σώσουν τα σπίτια τους
και δεν έφευγαν», στη συνέχεια με τον
ισχυρισμό ότι «έχτισαν αυθαίρετα
και απέκλεισαν την πρόσβαση στη
θάλασσα», αλλά και την
ξεδιάντροπη απόπειρα αποπροσανατολισμού
της κοινής γνώμης με την διαταγή
κατεδαφίσεων αυθαιρέτων κτισμάτων, λεκτέα
τα ακόλουθα: η αυθαίρετη δόμηση στη
χώρα ανατρέχει σε βάθος αρκετών δεκαετιών
και αποτέλεσε δυστυχώς πρακτική όχι
μόνον των πολιτών αλλά και των ίδιων
των κρατικών λειτουργών. Χαρακτηριστικές
είναι οι περιπτώσεις κρατικών υπηρεσιών
που στεγάζονται σε αυθαίρετα κτίσματα.
Αλλά και το ίδιο το Κτίριο της Βουλής,
που στην οροφή του έχει χτιστεί, όπως
με φρίκη διαπίστωσα όταν ανέλαβα την
Προεδρία της, μια ολόκληρη αυθαίρετη
πολιτεία από κτίσματα, δώματα και άλλες
κατασκευές. Η νομιμοποίηση αυθαιρέτων
αποτέλεσε πάγια και διαχρονική πρακτική
όλων των Κυβερνήσεων, με την Κυβέρνηση
Τσίπρα να δίνει άλλη μια παράταση
νομιμοποίησης αυθαιρέτων τον Απρίλιο
2018 (μετά τον δικό της Ν.4495/2017), για 6 ακόμα
μήνες, δηλαδή μέχρι τον Οκτώβριο 2018.
Όσο για τον αποκλεισμό πρόσβασης στον
αιγιαλό, που αποτελεί κοινό σε όλους
πράγμα, η ίδια Κυβέρνηση έχει προβεί
στην πώληση μεγάλων παραλιακών εκτάσεων,
όπως το Ελληνικό και ο Αστέρας
Βουλιαγμένης, και άλλων παραλιών και
λιμανιών, ώστε να παρίσταται εντελώς
υποκριτική και αναξιόπιστη κάθε αιτίασή
της έναντι των πολιτών.
Την
Παρασκευή 3/8/2018 παραιτήθηκε για δεύτερη
φορά ο Αν. Υπουργός Δημόσιας Τάξης Ν.
Τόσκας. Η παραίτησή του έγινε δεκτή από
τον Πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα. Την Κυριακή
5/8/2018 αντικαταστάθηκαν από την Κυβέρνηση
ο Αρχηγός της Αστυνομίας και ο Αρχηγός
της Πυροσβεστικής. Το θέμα της μη
παραίτησης και μη αντικατάστασης
κανενός υπευθύνου είχε τεθεί με έντονο
τρόπο το προηγούμενο διάστημα, με την
Κυβέρνηση να απαντά επιθετικά σε όσους
ζητούσαν παραιτήσεις και τον Πρωθυπουργό
να δηλώνει δημοσίως στις 27/7/2018 ότι οι
αποκεφαλισμοί την ώρα της μάχης είναι
ίδιον άλλων εποχών. Ο κ. Τόσκας ενημέρωσε
μόνος του τα ΜΜΕ ότι είχε παρεμπιπτόντως
παραιτηθεί στις 24/7 αλλά ο Πρωθυπουργός
δεν είχε κάνει δεκτή την παραίτησή του.
Ρεπορτάζ το οποίο ανέφερε ότι η Κυβέρνηση
εξετάζει την αντικατάσταση των επικεφαλής
της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής
είχε αντιμετωπισθεί ως πεποιημένο και
αναληθές, οδηγώντας μάλιστα στο
«εμπάργκο» στον συγκεκριμένο τηλεοπτικό
σταθμό. Από χθες, ωστόσο, οι συγκεκριμένες
αντικαταστάσεις έλαβαν χώρα, σε πείσμα
των περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεων,
εξιστορήσεων και αντιδράσεων. Εκείνο
που προκύπτει από την αντίφαση αυτή
είναι ότι, μετά την προσπάθεια προστασίας
και υπόθαλψης όλων των υπαιτίων, τίθεται
τώρα σε εφαρμογή η προστασία των
υψηλότερα ισταμένων-με τη «θυσία» των
κατωτέρων. Και αυτό το γεγονός δεν
μπορεί να μείνει αδιερεύνητο και θα
πρέπει ενδελεχώς να αναζητηθούν οι
λόγοι της λυσσαλέας υπεράσπισης των
ίδιων προσώπων που στη συνέχεια
καρατομήθηκαν.
- Εκεί
όπου δεν υπάρχουν καταγεγραμμένες
επικοινωνίες, θα πρέπει να διερευνηθεί
ο πραγματικός λόγος της μη
καταγραφής: πρόκειται, όπως
αναφέρεται σε δημοσιεύματα, για κακή
λειτουργία των ηλεκτρονικών συστημάτων
και αναγκαστική επικοινωνία μέσω
κινητών, ή πρόκειται για την συνήθη και
αξιόποινη πρακτική της εντεταλμένης
αποφυγής καταγραφής δια της χρήσης
κινητού; Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει
να γίνει άρση του απορρήτου των
επικοινωνιών των εμπλεκομένων προσώπων
και παραγόντων, προκειμένου να διακριβωθεί
με ασφάλεια τι πραγματικά συνέβη, ποιοι
πράγματι επικοινώνησαν με ποιους και
ποια ώρα και ποιοι κινητοποιήθηκαν
- Το
αυτό θα πρέπει να γίνει σε σχέση με την
αναγγελία της ανεύρεσης νεκρών την
23/7/2018 πριν νυχτώσει και την εντολή μη
περισυλλογής τους: θα πρέπει να
διερευνηθεί, και με άρση του απορρήτου
των επικοινωνιών, η αλληλουχία των
επικοινωνιών των εμπλεκομένων προσώπων
για την συγκάλυψη αυτής της πληροφορίας,
που θα μπορούσε να έχει οδηγήσει στην
έγκαιρη διάσωση ανθρώπων που παρέμεναν
ζωντανοί.
