Γράφει ο δικηγόρος Χαράλαμπος Β. Κατσιβαρδάς
«Ας δοξάσωμεν ολοψύχως τον Ύψιστον Θεόν! Ας ευλογήσωμεν το ΆΓΙΟΝ Αυτού όνομα.....Η ευσπλαχνία του δια θαυμάτων έσωσε την Ελλάδα, ας είμεθα άρα ενδομύχως πεπεισμένοι, ότι δεν εθαυματούργησεν ματαίως.».
Η ιδιοτυπία ακριβώς της εξαναστάσεως του Γένους έγκειται εις το γεγονός ότι το έθνος έστω και σε λανθάνουσα μορφή ουδέποτε έπαψε να υφίσταται, υπό την έννοια των δομικών στοιχείων
της ταυτότητάς μας, παρέμενε αλώβητο, καίτοι σκλαβωμένο άχρι της καθολικής επαναστάσεώς μας, η ειδοποιός διάφορά δε, των οραμάτων, των μεγάλων ανδρών, του Κοσμά του Αιτωλού,
του Ρήγα του Βελεστινλή του Μακρυγιάννη, ήταν «η πείνα και η δίψα» δια την ελευθερία και την ανεξαρτησία, εξ αυτού του λόγου διαφέρει άρδην από την Γαλλική επανάσταση η οποία ενείχε
έντονο αντικληρικαλισμό και εναντίωση προς το θρησκευτικό στοιχείο, αλλά και την Αμερικανική λόγω της αποικιοκρατίας, άρα η Ελλαδική επανάσταση είχε ως στόχο την Θεόθεν ήτοι δια της εξ
ουρανού αρωγής η ίδρυση ενός Ελλαδικού Κράτους, αυτόνομου και ανεξάρτητου.
Η νεκρανάσταση του έθνους επετεύχθη κατά τον εθνικό-απελευθρωτικό αγώνα, με πυλώνα της το έθνος-πατρίδα και την Εκκλησία, ως προς τούτο βεβαίως πέραν από την γενναία συμβολή
των αγωνιστών, συνετέλεσαν δια της πνευματικής συμβολής των, προς εισέτι της απελευθερώσεως, τόσον ως Κοσμάς ο Αιτωλός όσο και ο Ρήγας Φεραίος, το όραμα των οποίων υπηρέτησε με συνέπεια και με θυσιαστική αυταπάρνηση ο Μακρυγιάννης :
«...την εσπλαχνία του μεγάλου Θεού, όπου έκαμεν νεκρανάσταση, τους χαμένους και σβησμένους τόσους αιώνες από τον κατάλογο του κόσμου να τους αναστήσει».
Η ταυτότητα της επαναστάσεως λοιπόν, βάσει των ανωτέρω απαρτίζεται από την καταφανή και διαρκή αγαστή συνύπαρξη μεταξύ έθνους και Ορθοδόξου παραδόσεως, το «θρησκευτικό
στοιχείο» σε κάθε έκφανση του αγώνα και η βαθιά πίστη των αγωνιστών το καθιστούν εγγυητή και αναμφιβόλως συστατικό στοιχείο του επαναστατικού αγώνος.
Άρα η επιστημονική τεκμηρίωση της σύμπλευσης του έθνους και της Χριστιανικής πίστεως, ευρίσκονται εις το σύνολο των πρωτόλιων κειμένων, διακηρύξεων των αγωνιστών εισέτι και όπως έχω πολλαχώς αναφέρει και εις τα πρώτα Συντάγματα και εις τα προοίμια αυτών, άρα λοιπόν ο αγών της εθνικής παλιγγενεσίας με επίκεντρο της θυσία και της Ανάσταση του Ιησού Χριστού, οι Έλληνες Αγωνιστές θυσιάστηκαν με αυταπάρνηση με σκοπό την εκζητούμενη λύτρωση η οποία δεν είναι άλλη από την κτήση της νεκρανάστασης του γένους συν Θεώ.
Εις επίρρωση των ως άνω παραθέτω ένα απόσπασμα από την διακήρυξη η οποία περιλαμβάνεται εις τα τελευταία πρακτικά (ΝΒ. 18-04-1823) εν ονόματι του Ελληνικού Έθνους, ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν των Ελλήνων ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν.....με αμετάθετον απόφασιν όλοι, όλοι οι Έλληνες....Να ανεξαρτηθώμεν εντελώς έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι, διά την δόξαν της αγίας ημών
πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων ή με τα όπλα εις τας χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, αλλά Χριστιανοί και ελεύθεροι»
Επιπλέον το έτος 1827 η Διοικητική επιτροπή της ελλάδας απευθύνει στην Γ’ εθνοσυνέλευση εις το οποίο ομιλεί περί έθνους κι «υπέρ ελευθερίας και πολιτικής υπάρξεως των Ελλήνων». Εις το
ίδιο δε έγγραφο σημειώνεται ότι :
« Αι ελπίδες της (εννοείται της επιτροπής) εθεμελιούντο εις την εξ Ύψους Αντίληψιν, η οποία ποτέ δεν εγκατέλειψε την Ελλάδα».
Τα ως άνω σταχυολογήματα συνιστούν αποσπάσματα, τα οποία αποδεικνύουν πανηγυρικά την αποσιωπημένη Θεολογία της Απελευθερώσεως, ως δομικό στοιχείο της εθνικής
αυτοσυνειδησίας του θεόπνευστου αγώνος Υπέρ Πίστεως και Πατρίδας, καθότι ιδίως κατά τις μείζονες εορτές της ζώσης Ορθοδόξου παραδόσεως, όπως της Αναστάσεως του Θεανθρώπου
μας, το έθνος έχει την τιμητική του καθότι αμφότερα συνιστούν μεγέθη αρρήκτως συνυφασμένα και αξεδιάλυτα.
